Verdiepend gesprek * over onderlinge afspraken over het eigenaarschap over arbeid
In de bestaande arbeidsverhoudingen staan werknemers en werkgevers als vertegenwoordigers van arbeid en kapitaal tegenover elkaar. Deze duale arbeidsverhoudingen zijn zo vanzelfsprekend, dat het moeilijk is om je voor te stellen dat het ook anders kan. Totdat je ziet dat je het eigendom van arbeid – op een gelijksoortige manier als het eigendom van grond en kapitaal – ook drievoudig vorm kunt geven.
Wanneer je het eigendom van arbeid drievoudig vorm geeft, ontstaat er ruimte voor de bevrediging van twee reële behoeften, die binnen de duale arbeidsverhoudingen systematisch buiten beeld verdwijnen en onder druk staan. Dat is ten eerste de ontwikkelingsbehoefte van de arbeidsgever, ofwel de behoefte om in het werk dat je doet de talenten die je hebt op een zinvolle manier in te zetten en verder te ontwikkelen. De tweede behoefte die binnen het huidige arbeidsbestel onbevredigd blijft, is een sociale behoefte, namelijk: het rechtsgevoel dat – niet alleen een gelijke prestatie gelijk beloond dient te worden, maar dat ook – iedereen een gelijk recht heeft op voldoende en kwalitatief goed voedsel, kleding en onderdak.
Op Hof van Moeder Aarde leeft een groep mensen die – naast het eigendom van de productiemiddelen grond en kapitaal, ook – het eigendom van de arbeid drievoudig vorm wil geven. Maar … tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren. De huidige wet- en regelgeving is er namelijk op gericht om te heersen door te verdelen en maakt het praktisch onmogelijk om het creatief, economisch en juridische eigendom van arbeid te scheiden. En ook innerlijk moeten we een hoop weerstanden overwinnen om deze stap van zelfvoorzienend naar samenvoorzienend te zetten.
In deze interactieve lezing zal Arjan (mede-initiatiefnemer Hof van Moeder Aarde) eerst het concept van drievoudig eigendom van arbeid toelichten. Daarna wil hij je uitnodigen om mee te voelen welke innerlijke weerstanden dit allemaal kan oproepen en mee te denken over de manier waarop we – ondanks de obstakels die het huidige rechtssysteem opwerpt – het eigendom toch drievoudig vorm kunnen geven.
