Vorig jaar was het Eigendom Anders Festival op het terrein van Zwier. Een prachtige locatie voor professionele zakelijke verhuur en voor twee nachtjes een mini-retreat. Deze locatie werd mij (Eigendom Anders) gratis aangeboden, nadat Mariska en Yordi (eigenaren van Zwier) aanwezig waren op het Eigendom Anders Festival van 2022 (waar de locatie overigens óók gratis werd aangeboden door Maurits van de Hoogevest).
De afspraak is eenvoudig: ik betaal voor eten/drinken en eventueel arbeid, maar liever niet voor de huur van de locaties zelf. Nu zijn we een dik half jaar verder en ga ik in gesprek met de organisator van het festival van 2023 (Jennifer) en de eigenaresse van Zwier (Mariska).
Hoe kijken jullie terug op het Eigendom Anders Festival?
Mariska: Met een warm hart. Dat is het allereerste wat opkomt. Ik was op de dag zelf 36 weken zwanger en daardoor met mijn hoofd niet volledig ‘beschikbaar’ voor de inhoud van de dag… Maar daardoor kon ik heel mooi van een afstandje meekijken. En dan is het hartverwarmend om te zien hoe zo’n grote groep onbekenden van elkaar verbind op een onderwerp dat op allerlei lagen iets in ons in beweging zet. En zo belangrijk dat we de ruimte nemen om het onderwerp Eigendom Anders te ervaren, te bespreken en daar op te reflecteren.
Jennifer: De dag zelf was top…. zoveel leuke mensen, zoveel enthousiasme…. Dat gevoel van “dit is een logische hoopvolle beweging voor de samenleving” was voelbaar. En de zonnestralen hielpen mee!
Hoe kijken jullie terug op de samenwerking van Zwier en Eigendom Anders Festival?
Jennifer: Ik vond het geweldig. De betrokkenheid van jullie als eigenaren, de interesse in het onderwerp, de bereidwilligheid jullie eigen eigendomsstructuur zelf te willen onderzoeken, het helpt allemaal mee om – als het ware – ‘vruchtbare’ grond te geven aan dit bijzondere festival. Elk bezoek aan Zwier, voorafgaand aan het festival, kwam Eigendom Anders in mij tot leven, door de ontmoetingen met de mooie mensen die hier werken, door de liefdevolle vormgeving van het terrein. Ik kon het festival steeds voor me zien, voelde me steeds verheugd.
Mariska: Doordat ik zo sterk voelde dat ìk het belangrijk vind dat er tijd en ruimte is voor waar Eigendom Anders voor staat, kon ik dat in de samenwerking ook goed meenemen. Het was een fijne verdeling tussen faciliterend (Zwier) en operationeel (Eigendom Anders). Wat ik wel heb gevoeld is dat Yordi en ik waren aangegaan op Eigendom Anders, maar dat we onvoldoende hebben geinvesteerd om de andere Zwiermakers ook warm te maken voor het onderwerp en het festival. En dan was ik ook nog hoogzwanger. Dat maakte voor mij dat het binnen Zwier niet voelde dat het niet vrijelijk stroomde voor Eigendom Anders. Maar daar was op de dag zelf helemaal niets van te merken.
Jennifer: Wat ik ook nog wil vertellen is, dat Eigendom Anders, als het ware – door jullie heen leefde en door jullie initiatief om de ruimte van Zwier te ’schenken’ – weer tot leven kon komen. Ik heb echt geen idee hoe of waar het anders tevoorschijn was gekomen.
Hebben jullie zelf ‘balans’ opgemaakt van de kosten?
Jennifer: Ja. Ik ben natuurlijk enorm dankbaar voor het aanbieden van de locatie tegen 0 €. En toch schrik ik altijd weer van hoe de balans uitvalt. De gemiddelde omzet per persoon was € 83,- maar de gemiddelde kosten per persoon was € 163. Als ik ook de huur van de ruimtes zou moeten betalen en de mensen die er allemaal workshops hebben gegeven, die er eigenlijk van moeten leven, dan kom ik uit op € 210 per persoon. Ik zoek naar mogelijkheden om die kosten omlaag te brengen, maar tegelijkertijd wil ik de realiteit waarin we leven wel onder ogen blijven komen. Dit festival moet voor iedereen toegankelijk kunnen blijven, maar moet ook ‘van zichzelf’ blijven. Eigendom Anders kan alleen vrije schenkingen ontvangen, en geen sponsorships….
Mariska: Bij Zwier zeggen we altijd ‘Waar het schuurt, gaat het glimmen’. Die uitspraak past ook hierbij. Toen ik binnen Zwier het festival voor 2024 op de agenda zette, kwam het onderwerp ‘geld’ snel naar voren. Wat is het belang van Zwier hierin? En in hoeverre is Zwier op dit moment in staat om te geven? Als we goed voor Zwier zorgen, dan zou een dag als deze, in de periode in het jaar waar Zwier ‘het moet verdienen’ meer moeten opleveren dan de gemaakte onkosten. Dat heb ik in een vorig gesprek ook aan Jennifer gecommuniceerd. Maar dat is tegenstrijdig met het belang van Eigendom Anders. En hier zit precies de spagaat tussen hoe ik het voel als persoon Mariska en hoe ik het voel als leider van Zwier. Zwier heeft haar eigen missie, maakt daar impact mee. Dat maakt Zwier een organisatie waarin op dit moment er geen geld ‘over’ is. Wanneer heb je genoeg gegeven en wanneer niet? En wie bepaalt dat? Zwier werkt als zelforganiserend orgaan, maar als het onderwerp Eigendom Anders via Yordi en mij onvoldoende in de organisatie is geland, kan dat orgaan dan wel beslissen? Of is Zwier druk en vol genoeg met haar eigen uitdagingen, dat de focus niet verlegd moet worden naar Eigendom Anders? Op dit moment heb ik de antwoorden nog niet, maar voelt het ook niet als het moment om dit vraagstuk breed in de organisatie neer te leggen. Dat leidt te veel af van de focus die Zwier zelf zo hard nodig heeft. Dus een antwoord geven op deze vraag, brengt mij meteen midden in de organisatie van Zwier en mijn rol als eigenaresse en leider én mijn persoonlijke mening. Interesting!
Jennifer: Ik ben steeds opnieuw nieuwsgierig of en hoe de verschijningen van Eigendom Anders kunnen plaatsvinden. (voor de lezer: meer informatie over de financiële kant van het festival lees je onderaan deze pagina hier)
Na het festival zeiden jullie dat jullie ervoor open staan om het weer op Zwier te laten plaatsvinden. We hadden zelfs alweer een datum! Hoe staan jullie daar nu in?
Mariska: Voortbordurend op mijn vorige antwoord: ik als persoon zou graag willen dat het festival weer bij Zwier plaatsvindt. Als leider van Zwier zou ik dat ook willen, maar maak ik nu de keuze om bij Eigendom Anders neer te leggen dat we minimaal €8000 willen factureren voor deze dag (gebasseerd op ongeveer hetzelfde aantal bezoekers als vorig jaar; en dit is dan arbeid van de Zwiermakers in pre- en productie, eten en koffie/ thee voor de gasten en een klein stukje locatie huur). Ik realiseer me dat ik daarmee meteen in twijfel breng of het festival bij Zwier kan gaan plaatsvinden of niet. En dat doet ook een beetje pijn. Een klein beetje context; het festival in de vorm van 2023, maakt ook gebruik van onze botenloods en die is alleen leeg en vrij in de maanden mei t/m september. En dit zijn precies de maanden waarin wij de hoogste bezettingsgraden van het jaar draaien en dus ‘waar wij het moeten verdienen’. Mogelijk komen we op een variant van het festival die kan plaatsvinden buiten ons hoogseizoen en mogelijk dat Zwier er dan anders in staat. Maar als Eigendom Anders in een flow nu kan landen op een andere locatie, dan voelt dat voor mij ook helemaal ok. Wie weet wanneer het festival weer bij Zwier kan landen.
Jennifer: Eigendom Anders heeft geen targets of doelstellingen. Ze komt tot verschijning, daar waar het gewild wordt. Jullie waren daar zelf een voorloper in. Ik vind het helemaal niet erg om nog te onderzoeken of we nu misschien een ander (gratis) ruimte kunnen vinden, of dat we het uitstellen naar jullie laagseizoen, zodat jullie makkelijker een gebaar kunnen maken… Daarbij komt: Ik vind een prijsverhoging wel moeilijk, omdat er zoveel mensen uit liefde zoveel tijd schenken, die eigenlijk ook vereffend zouden moeten worden…. Dus een prijsverhoging, al begrijp ik helemaal dat het voor jullie nodig is, voelt niet passend.
Dus, wat spreken jullie af?
Jennifer: Dat we in verbinding blijven. Dat Eigendom Anders blijft onderzoeken wat er gewild wordt, waar en hoe. Maar ook dat Eigendom Anders haar eigen economische realiteit serieus blijft nemen.
Mariska: Ik denk dat ik hetzelfde antwoord: Dat we in verbinding blijven. Dat ik binnen Zwier blijf onderzoeken of er draagvlak is voor Eigendom Anders. En ook dat Zwier haar eigen economische realiteit serieus blijft nemen.
Hoe check je uit, uit dit gesprek?
Jennifer: Met een warm gevoel voor jou, Mariska. Je oprechtheid voelt helemaal goed. En tegelijkertijd: ook gek om nog even bij het ’niet-weten’ te blijven… in die zin zou ik het liefste nu beginnen met werven, aan de hand van een datum.
Mariska: Een beetje onwennig, omdat ik voor mijn gevoel iets afkets wat ook zo mooi kan zijn. En tegelijkertijd voelt dit ook goed, omdat ik hiermee eer doe aan hoe het Eigendom Anders Festival @ Zwier zich NU verhoudt tot de realiteit van Zwier. Zowel financieel als mbt draagvlak in de organisatie en onze manier van werken (zelforganisatie).
Is er verder nog iets wat je wil delen?
Mariska: Nou, dat ik dus wel hoop dat het festival een plek vindt, als dat niet bij Zwier is. En dat ik dan zeker kom en mijn best doe om een paar Zwiermakers ook zo gek te krijgen 😉 En dat Zwier enorm in ontwikkeling is en dus op een ander moment op eenzelfde of andere manier wellicht tòch weer een kloppende parter kan zijn. En terwijl ik dit schrijf, trek ik meteen de conclusie dat het festival in 2024 dus niet bij Zwier zal plaatsvinden, maar ik weet niet of die conclusie al getrokken is.. Dus ik laat het nog lekker open voor de flow van wat mag komen 🙂